ریشه لغت کاداستر، در حقیقت کلمه یونانی Katastichon به معنی دفتر
یادداشت است که با گذشت زمان در زبان لاتین به Captasrum تبدیل شده است.
در حقیقت کاداستر سیستمی بوده که برای ثبت استان های مختلف کشور یونان جهت
مقاصد مالیاتی استفاده میشده است. البته نقشه های ملکی سابقهای بیش از
این دارند. نقشه قدیمی 4هزار ساله کلدانی، نقشه های مالیاتی اراضی دره نیل
و یا رصد املاک در دوره ساسانیان از این جمله اند. اما شاید زمانی که
ناپلئون بناپارت در سال 1816 میلادی با بیان این جمله که «کاداستر به
عنوان تضمین قابلاعتماد برای مالکیت زمین به هر شهروند میتواند نقطه
سرآغاز امپراطوریها باشد» دستور نقشه برداری و طبقهبندی بیش از
100میلیون قطعه زمین براساس میزان حاصل خیزی خاک و برآورد ظرفیت تولید را
صادر کرد، هیچ گاه فکر نمیکرد که کشور ایران 1500 سال بعد از نقشه ملکی
ساسانیان هنوز بدون نقشه کاداستر و ثبت جامع املاک به سر برد.
این در حالی است که توجه به
سیستم های مدیریت زمین و کاداستر بهعنوان یکی از شاخصهای توسعهیافتگی
کشورها و عامل جلوگیری از فساد، طی دهه های اخیر اهمیت بسیاری یافته و در
اولویت اول برنامه ریزی ها قرار گرفته است؛ به گونه ای که مجامع بین
المللی از قبیل سازمانملل و بانک جهانی آن را در فهرست اهم فعالیت ها و
راهکارهای پیشنهادی خود برای توسعه کشورها قرار دادهاند.
بهبود سطح زندگی شامل برنامه ریزی جهت ایجاد عدالت اجتماعی و کاهش فقر و
حرکت بهسمت توسعه پایدار با ایجاد بستری مناسب برای مدیریت زمین و منابع
طبیعی و همچنین ارتقا و بهبود ساختارهای مالی با اعمال مدیریت مؤثر بر
منابع زمین، از جمله دلایل این رویکرد مجامع بینالمللی است.
براساس تعریف فدراسیون بین المللی نقشه برداری (FIG)، کاداستر در واقع
عبارت است از فهرست مرتبشده ای از اطلاعات مربوط به قطعات زمین (در داخل
مرز جغرافیایی یک کشور) که شامل نقشه برداری و افزودن سایر مشخصه های زمین
نظیر حقوق مالکیت، کاربری، اندازه و ارزش، به نقشه مقیاس بزرگ بوده و
بهطور رسمی به ثبت می رسد. بنابر این تعریف، نخستین گام ایجاد کاداستر،
تهیه نقشههایی با مقیاس مناسب از املاک موردنظر است. در گام بعد پس از
جمع آوری اطلاعات مرتبط با املاک، این اطلاعات باید بر روی نقشه های تهیه
شده تطبیق داده شوند. در نهایت مجموعه این اطلاعات باید به ثبت برسند.