فرید قدیری، لیلا درخشان- بافت‌های فرسوده به‌رغم برقراری خط بانکی برای پرداخت تسهیلات نوسازی، هنوز به محلی جذاب برای سازنده‌ها تبدیل نشده است.
آمارهایی که روز گذشته وزارت مسکن درباره عملکرد نوسازی در بافت‌های فرسوده منتشر کرد نشان میدهد از ابتدای نیمه دوم سال گذشته تا پایان نیمه اول امسال، کلنگ ساخت 644 هزار واحد مسکونی در کل کشور زمین زده شده، اما فقط 100 هزار واحد از آنها در بافت‌های فرسوده احداث شده است.
سهم 5/15 درصدی بافت‌های فرسوده از رونق ساخت‌وساز، به مسائل پیچیده حقوقی و اداری در بافت‌های فرسوده برمی‌گردد که نبود برنامه‌ریزی برای این چالش، انبوه‌سازان را به جای بافت‌فرسوده متوجه و سرگرم پروژه‌های راحت‌تر همچون مسکن‌مهر که زمین رایگان به همراه تضمین خرید در آن وجود دارد، کرده است.
انبوه‌سازان برای ورود به بافت‌فرسوده با مالکانی روبه‌رو هستند که برای واگذاری زمین و شراکت در ساخت‌وساز، خواسته‌ها و سلایق غیرفنی و رویایی دارند که تامین رضایت مالک زمین برای شروع فعالیت، پروسه وقت‌گیر و هزینه‌بری محسوب می‌شود.
از طرف دیگر در حال حاضر هزینه نهایی برای ساخت‌وساز در پروژه‌های مسکن‌مهر به مراتب کمتر از بافت‌های فرسوده است.
رییس کانون سراسری انبوه‌سازان در این باره معتقد است: باید انگیزه‌های ورود به بافت‌های فرسوده در مقایسه با مسکن‌مهر بیشتر شود.
ایرج رهبر با بیان اینکه بافت‌های فرسوده باید ابتدا در قطعات بزرگ چند هکتاری برای انبوهساز فراهم شود و بعد از آن، مجوز ساخت صادر شود، گفت: پروژه‌های مقیاس کوچک در محله‌های تنگ و باریک متناسب با ظرفیت انبوهساز نیست و انبوهساز ترجیح میدهد در زمین‌های 99 ساله که مقیاس‌ها بزرگ است فعالیت کند.
سرعت نوسازی پایین است
به گزارش دنیای‌اقتصاد براساس آنچه روز گذشته احمد صادقی معاون وزیر مسکن در امور بافت‌های فرسوده اعلام کرد، طی یک‌سال اخیر برای ساخت 100 هزار واحد مسکونی در بافت‌های فرسوده پروانه ساختمانی در کل کشور صادر شده است.
این در حالی است که قانون برنامه پنجم تاکید می‌کند از سال آینده باید سالانه 10 درصد از بافت‌های فرسوده نوسازی شوند. کل بافت‌های فرسوده کشور 65 هزار هکتار است که هر سال باید 650 هکتار آن که قابلیت ساخت 445 هزار واحد را دارد، نوسازی شود.
بنابراین هدفگذاری قانون برنامه پنجم برای بافت‌های فرسوده 5/4 برابر توان و سرعت فعلی در این بافت‌ها است.
تسهیلات جوابگو نیست
براساس گزارش مکتوبی که معاون وزیر مسکن ارائه کرده، در یک‌سال اخیر بیش از 4 هزار میلیارد تومان برای نوسازی بافت‌های فرسوده سرمایه‌گذاری شده است، اما سهم تسهیلات بانکی از این میزان سرمایه‌گذاری، 41 درصد بوده است. این در حالی است که در پروژه‌های مسکن‌مهر، هم‌اکنون حدود 70 درصد هزینه ساخت‌وساز واحدها، تسهیلات بانکی ارزان‌قیمت پرداخت می‌شود.
طبق اعلام صادقی، از آبان‌ماه سال گذشته تا آبان‌ماه امسال، برای نوسازی نزدیک به 100 هزار واحد مسکونی، 1650 میلیارد تومان تسهیلات بانکی پرداخت شده است. وزارت مسکن پیش‌بینی کرده برای سال جاری 6 هزار و 500 میلیارد تومان در بافت‌های فرسوده سرمایه‌گذاری انجام بگیرد.
براساس قانون برنامه پنجم قرار است از سال آینده نیمی از اعتبارات بخش مسکن به بافت‌های فرسوده اختصاص یابد، اما با توجه به اینکه از دو ماه پیش بانک‌مرکزی شارژ خط‌اعتباری مسکن‌مهر را متوقف کرد و مقرر شد بانک‌ها از منابع مالی خودشان به بخش مسکن و مسکن‌مهر تسهیلات پرداخت کنند، اکنون این سوال مطرح است که برای سال آینده چگونه قرار است تامین مالی بافت‌های فرسوده از طریق نظام بانکی انجام شود؟
احمد صادقی معاون وزیر مسکن روز گذشته در پاسخ به این پرسش به دنیای‌اقتصاد گفت: خبری از توقف شارژ خط‌اعتباری مسکن‌مهر نشنیده‌ام (!) و اگر هم مسوولان بانکی چنین تصمیمی گرفته باشند دولت قبول نخواهد کرد.
وام ودیعه شاید دو سال دیگر
معاون وزیر مسکن درباره زمان پرداخت وام ودیعه مسکن نیز گفت: این طرح یک طرح جدید است و تا در میان مردم جا بیفتد زمان می‌برد، بنابراین شاید حتی دو سال نیز از این وام‌ها استفاده نشود. وام ودیعه برای مالکان بافت‌های فرسوده است که قصد دارند برای نوسازی، به مدت دو سال اجاره‌نشینی کنند.